Händel - Georg Friederich Händel

George Frideric Handel

componist


* Halle (Duitsland) 23-02-1685
† Londen 14-04-1759

George Frideric Handel (zijn verengelste naam). Händel was lange tijd vooral bekend vanwege zijn orkestmuziek en oratoria. We mogen echter niet vergeten dat hij de belangrijkste operacomponist was van de barok en dat hij het grootste deel van zijn energie en zijn leven wijdde aan theatermuziek. Al op jonge leeftijd was hij een bekend organist, eerst in zijn geboortestad Halle (1702) waar hij tevens zijn rechtenstudie afmaakte, en later als kapelmeester bij de opera van Hamburg (1707).

Zijn vader, kamerdienaar en lijfchirurg van de Saksische en Brandenburgse keurvorsten, was niet blij met zijn keuze. De hertog van Saksen-Weissenfels zorgde er echter voor dat de jongen les kreeg van de organist Zachau. Na drie jaar les ging Händel naar Berlijn (1696), waar hij kennis maakte met Italiaanse muziek en musici. Bij de Hamburgse opera verschenen in 1705 zijn eerste opera's, Almira en Nero.

In 1706 vertrok Händel naar Italie, overgehaald door Gian de' Medici, prins van Toscane. Via Bologna, waar hij voor het eerst castraten hoorde zingen en hun zangtechniek kon bestuderen, kwam hij in Florence. Vervolgens verbleef hij in Rome, Napels en Venetië, waar zijn opera Agrippina veel succes had. Als een gevierd man keerde hij in 1710 terug naar Duitsland, en werd benoemd tot hofkapelmeester van de keurvorst van Hannover. Ook ging hij in dat jaar voor het eerst naar Londen. Zijn tweede bezoek (1712), zou duren totdat zijn vorst Koning van Engeland werd.

De nationale opera van (*Henry Purcel) beleefde hier een kortstondige bloeitijd, maar meteen hierop deed de Italiaanse opera zijn intrede, voor Händel een nieuwe uitdaging. In twee weken schreef hij de opera Rinaldo (1711), die meteen een succes was. Na twee minder geslaagde opera's, Il pastor Fido (1712) en Teseo (1712), componeerde hij ter gelegenheid van de Vrede van Utrecht het Te Deum (1713). De roem die hij hiermee oogstte, maakte van hem een leidende figuur in het Londense muziekleven.

Hij schreef veel gelegenheidswerken, waaronder de elf Chandos anthems (1716-1718), gecomponeerd op het kasteel van de Hertog van Chandos.
Vanwege zijn successen kon hij in 1720 een eigen opera-onderneming openen, genaamd de Royal Academy of Music. In de jaren hierna componeerde hij een hele reeks opera's, maar in 1728 ging de Academy failliet.

In Napels leerde hij de nieuwste operastromingen kennen. Vol nieuwe energie richtte hij een jaar later in Londen opnieuw een onderneming op, en schreef opnieuw een reeks opera's. De smaak van het publiek was echter veranderd, de bloeitijd van de Italiaanse opera's was voorbij. Händel ging zich in toenemende mate richten op het oratorium. Zijn meesterwerk, het oratorium The Messiah (1742), werd uitbundig ontvangen en sinds die tijd wijdde hij zich nog uitsluitend aan dit genre.

Händel was een realist, die rekening hield met de smaak van het publiek en de politieke stromingen. Hij hechte veel belang aan zijn vrijheid en weigerde daarom een eredoctoraat, toegekend door Oxford omdat hij bang was dat dit verplichtingen met zich zou brengen. Met vorsten, de adel en de allerrijksten leefde hij op gelijke voet. Zijn naturalisatie tot Engelsman veranderde zijn levensstijl niet. Zijn gewoontes en omgangstaal bleven echter Duits.

De opera`s van Händels in de toenmalige Italiaanse stijl, hebben weinig actie. Maar de kwaliteit van zijn muziek is veel groter dan bij veel van zijn Italiaanse tijdgenoten. Ze bestaan meestal uit een serie aria's, enkele duetten of terzetten en een slotkoor. Händel componeerde zijn werken meestal voor bepaalde stemmen zoals voor de castraatzangers Senesino, Bernacchi en Carestini.

Pas de laatste dertig jaar kregen zijn opera`s weer erkenning. Zijn begrafenis in Westminster Abbey was er een met vorstelijke alure.  

 

Opera's  

Rodrigo (1707/1708)  
Libretto F. Salvani
Drama musika in 3 aktes.
Plaats en tijd.
Première.Florence (Teatro Cocomero) herfst 1707

Florindo e Dafne (1708)  

Agrippina (1709)
Libretto Vincenzo Grimaldi
Drama musika in 3 aktes.
Plaats en tijd. Rome 54 na Chr.
Première.Venetië (Teatro di S.Giovanni Grisostoma) 26-12-1709  

Rinaldo (1711)
Libretto Giacomo Rossi, naar een senario van Aaron Hill, naar het epos "La Gerusalemme liberate ovvero Il Goffredo" van Torquato Tasso.
Drama musika in 3 aktes.
Plaats en tijd, Jerusalem rond 1100, tijdens de belegering in de eerste kruistocht.
Première. eerste versie,   Londen (Hay-market Theatre) 24-02-1711.             
Première. tweede versie, Londen (Hay-market Theatre) 06-04-1731.       

Silla (1714)(Lucio Cornelio Silla) 

Amadigi di Gaula (1715)  

Cis and Galatea (1718)
Libretto John Gay, met aanvulling van Alexander Pope, John Dryden en John Hughes.
Kleine opera. Masqeu
Plaats en tijd. Griekse mythologie
Première. Cannons (Edgeware) 1718  

Radamisto (1720)
Libretto. Nicola Francesco Haym, naar het werk van Domenico Lalli. Voor het dramma per musica L`Amor Tirannico van Francesco Gasparini.
Opera seria in 3 aktes.
Plaats en tijd. Thracië en Armenië, rond  50 na Chr.
Première. eerste versie,  Londen (Hay-market Theatre) 27-04-1720.             
Première. tweede versie, Londen (Hay-market Theatre) 28-12-1720.  

Muzio Scevola (1721)  

Floridante (1721)  

Ottone (1723)  

Flavio
(1723)  

Giulio Cesare in Egitto (1724)
Libretto. Nicola Francesco Haym, naar het werk van Giacomo Francesco Bussari.
Dramma musika in 3 aktes.
Plaats en tijd. Egypte, 48 v. Chr. Tijdens de veldtocht van Guilio tegen Pompeo.
Première. Londen (Hay-market Theatre) 20-02-1724.  

Tamerlano (1724)
Libretto. Agostino Piovene, naar het werk van Jacques Pradon, bewerkt door Nicola Francesco Haym.
Dramma musika in 3 aktes.
Plaats en tijd. Prusa, hoofdstad van Bithynië 1403. 
Première. eerste versie, Londen (Hay-market Theatre) 31-10-1724.  

Rodelinda (1725)
Libretto. Antonio Salvi naar de tragedie Pertharite, Roi des Lombards van Pierre Corneille, bewerkt door Nicola Francesco Haym.
Dramma musika in 3 aktes.
Plaats en tijd. Milaan 7e eeuw. 
 Première. Londen (Hay-market Theatre) 31-02-1725.  

Scipione (1726)  

Alessandro (1726)  

Admeto (1727)  

Ricardo Primo (1727)

Siroe (1728)  

Tolomeo (1728)  

Lotario (1729)  

Partenope (1730)  

Poro (1731)  

Ezio (1732)  

Sosarme (1732)  

Orlando (1733)
Libretto. Bewerker onbekend, naar het werk van Carlo Capece, naar het epos Orlando Furioso van Ludovico Ariosto.
Opera seria in 3 aktes.
Plaats en tijd.
Première. Londen (Hay-market Theatre) 27-01-1733.  

Arianna (1734)  

Parnasso in festo (1734)  

Il pastor Fido (1734)
tweede versie, met het ballet Terpsichore  

Oreste (1734)  

Ariodante (1735)  
Libretto is een anonieme bewerking van Ginevra, Principessa di Scozia. (Ginevra of Guinevere, Prinses van Schotland) van Antonio Salvi uit 1708 gebaseerd op de cantos V en VI uit Orlando Furioso van Ludovico Ariosto.
Drama in 3 aktes.
Plaats. Edenburgh
Première. Londen (King`s Theatre, Covent Garden) op 08-01-1735.

Alcina (1735)
Libretto bewerker onbekend.(Antonio Marchi) Gebaseerd op het 6e en 7e lied uit het epische gedicht Orlando Furioso van Ludovico Ariosto, en op Riccardo Broschi`s L`Isola   d`Alcina. (Rome 1782).  
Drama 
Plaats en tijd. Het magische eiland van Alcina.
Première. Londen (King`s Theatre,Covent Garden) op 16-04-1735.  

Atalanta (1736)  

Arminio (1737)  

Giustino (1737)
Libretto. Bewerker onbekend, naar het werk van Pietro Pariati.
Dramma musica in 3 aktes.
Plaats en tijd. Byzantium, Klein Azië 4e tot 5e eeuw.
Première. Londen (Covent garden) 16-02-1737.  

Berenice (1737)  

Faramondo (1738)  

Serse (1738)(Xerxes)
Libretto. Bewerker onbekend, naar het werk van Silvio Stampiglia.
Dramma musica in 3 aktes.
Plaats en tijd. aan het hof van Serse, het oude Perzië.
Première. Londen (Hay-market Theatre) 26-04-1738.  

Alessandro Severo (1738)  

Giove in Argo (1739)  

Imeneo (1740)  

Deidamia (1741)
Libretto. Paolo Antonio Rolli.
Melodramma in 3 aktes.
Plaats en tijd. Eiland Scyros in de Egeïsche Zee, voor het begin van de Trojaanse oorlog.
Première. Londen (Theatre Royal Lincoln`s Inn Fields) 10-01-1741.  

Semele (1743)
Libretto. William Congreve, naar het werk van Ovidius.
Opera in 3 aktes.
Plaats en tijd. Het legendarische Thebe.
Première. Londen (Covent Garden) 10-02-1744.    


Andere werken 

Concerten Kamermuziek

Klavierwerken

Wereldlijke koorwerken

Geestelijke oratoria en cantaten

100 Italiaanse cantates voor verschillende stemmen en continuo
22 duetten en 2 terzetten, vele aria's en liederen  

Oratoria
Samson (1742)
Semele (1744)
Joseph (1744)
Judas Maccabeus (1747)
Joshua (1748)
Jephta (1752)

Jephta, en de herziening van zijn jeugdwerk. Il Trionfo del Tempo e del Disinganno (eerste versie 1708),  vanaf (1757) Triumph of Time and Truth  geheten, heeft hij gedicteerd omdat hij toen blind was.